Erre2-arrain abisalak

“Ahaztea nahi gabe egiten da. Zenbat eta gehiago nahi izan zerbait ahaztu, orduan eta gehiago jarraitzen dizu.” William Jonas Barkley AHANTZIGURA ESATEN AL ZAIO ZERBAIT AHANZTEAREN NAHIARI? Ahaztu, ahaztu esaten diogu gertatutako zerbait buruan bueltaka ez aritzeari. Ahaztu pertsona hark nola sentiarazi ninduen, ahaztu hark nolako mina egin zidan, ahaztu txikitan bakarrik sentitzen nintzela, ahaztu aitak etxetik ihes egin zuenekoa… Baina gogoratu gauza txarrak ahaztu behar direla, ez onak. Pertsonok usteen artean dagu edozeren gainean eragiteko ahalmena dugula, edozerren gainean gaudela. Hartaz, geure oroimena ere kontrolatu nahi dugu, beste gauza asko bezala. Baina oroimena ez da gure esklabu, agian, gu… Gehiago irakurri »

ETORKIZUNETIK GAUR EGUNERAINO Jakin badakigun heriotza hor dagoela baina zein puntutaraino konturatzen gara benetan erabat gertu dugula? Bizi osoa heriotzaren mehatxupean bizi gara, badakigun hanka sartze txikienaren ondorioz berak eroso eskuetan hartuko gaituela. Horren ondorioz gure askatasunari guk geuk mugak jartzen dizkiogu, txikitu egiten dugu askatasuna , ahuldu. Betidanik ikusten dugu heriotza urruneko zerbait bezala,baina telebista pizten dugun momentutik konturatzen gara pertsona baten bizitzak zenbat balio duen. Nik neuk hiru urteko haur bat hil dela entzun ostean galdetzen diot neure buruari, ume horrentzat heriotza hain urrun al zegoen?, ala agian geu gara sinetsiegia daukagunak heriotza ilargia bezain urrunean dagoela?, inolako… Gehiago irakurri »

HILTZEKO JAIOAK GARA “Hasieratik dakigu, noski: hiltzeko jaio gara. Baina era horretan hitz egiten dugu gehienetan, aparteko bi gauza balira bezala. Bizi eta hil. Bat hasi eta bestea bukatu.” Denoi erakusten digute noizbait eta nolabait hil egingo garela eta jakin badakigu hori denok. Baina hala ere “tabu” bat bezala daukagu hiltze hori, gutako inork ez du nahi onartu hil egingo garenik. Inori ez zaio gustatzen horri buruz hitz egitea, gorputzean nolabaiteko dardara sumatzen baitugu. Baina hala ere, esan bezala, jakin badakigu hil egingo garela. Askotan hiltzea urruneko zerbait dela uste dugu, egunen batean geuri gertatuko zaigula badakigun harren, ez dugu… Gehiago irakurri »

HASI, BUKATU. Aipu hau irakurri ostean, gorputzaldi txarrarekin geldi naiz. Izan ere, nahiz eta behin eta berriz hausnartu, ez da bat ere erreza pentsatzea dena hasi eta amaitu egingo dela. Egia da, hiltzea eta jaiotzea, gehienetan urruneko bi hitz balira bezala hartzen ditugula. Baina hain tarte handia dago batetik bestera? Nire iritziz, jaio eta hil hitzak ez daude, ez urrun, eta ez gertu. Baizik eta, ondoan daude, azken finean bat hiltzean beste bat jaiotzen da. Era berean, gizakiok hiltzeari beldurra diogu eta hitz bien artean tarte handi bat jartzen dugu gure kontzientzia ondo egoteko. Baina, zergatik diogu hiltzeari beldurra? Betidanik… Gehiago irakurri »

BIZI ETA HIL. Denok dakigu jaio garen momentuan hiltzeko jaio garela, baina orduan zergatik ikusten dugu heriotza ugandik hain urrutian? Hertiotza inork sahiestu ezin duen bizitzako etapa da,budismoak heriotza beste bizitza batera joateko bide modura ikustes du. Eta zer da ba heriotza? Norberarentza deskantsu amaigabea, beste bizitza batera joateko atea? Heriotzari beldurrik ez izaten ikasi behar dugu, heriotza abisatu gabe heltzen baita guregana, guk nahi gabe. Horregatik bizi garen bitartean ez gara heriotzaren zain edo beldurretan egon behareta bizitza aprobetxatu behar dugu bizirik gauden denboran, guk nahi dugun moduan. Gizakiok ez bagina hilko lurreko biztanleria gehiegi handituko litzateke eta janari… Gehiago irakurri »

HIL-BIZI-HIL Hiltzeko jaio garela irakurtzean ezin izan dut saihestu nire begiak esaldi berbera berriro irakurtzea, izan ere, ez al da aurkakoa? Ez al gara bizitzeko jaio? Nire ustetan hau da bizitzeko ikuspegi alai eta osasuntsuena, jaio ginen egunerarte hilda egon gara eta orain bizitzeko aukera dugunean zergatik egon behar gara heriotzaz arduratuta. Heriotza helduko da, ezin dugu jakin noiz ez nola, ez behintzat hurbilean izan arte, ordurarte bizitzea besterik ez dugu. Esaldiaren bigarren atalarekin ordez, erabat ados nago, egia baita jaio eta hil urruneko bi gauza izango balira bezala hitz egiten dugula, baina niretzat hau da bizitza aprobetxatzeko aukera ematen… Gehiago irakurri »

BIZI ETA HIL. Hasieratik dakigu, noski: hiltzeko jaio gara. Baina era horretan hitz egiten dugu gehienetan, aparteko bi gauza balira bezala. Bizi eta hil. Bat hasi eta bestea bukatu. Hori erakusteko aipa dezagun ni edo beste izaki bizidun bat, urteak joan ahala hiltzen joango garela, ezinezkoa delako heriotzari uko egitea. Ni hil egingo nahiz eta hori ezin da eztabaidatu, baina nire buruari egiten dioten galdera noiz hilko naizen da. Eta hori ezinezkoa denez jakitea, nik momentu edo une bakoitza bizitzen ikasi dut eta ez dut nire heriotzaren egunean pentsatzen. Hamar urte inguru nituenean, nire burua inoiz pentsatu gabeko bizitzako gauzak… Gehiago irakurri »

DENBORAREN JAINKOSA Tik, tak, tik, tak… Zain nago. Tik, tak, tik, tak… Zain. Tik, tak, tik, tak, tik eta azken tak entzun da. Gelditu da. Erlojuaren soinuarekin batera bihotzarena ere gelditu da. Munduan barrena nabil, pertsona bakoitzak buru gainean itsatsita duen erlojuari begira. Hara horri bost urte geratzen zaizkio, beste horri bi egun ordea. Gizakiaren bihotzen lehenengo soinuen ikusgai izan naiz ni eta baita azkenengoenenak ere. Malkoak ikusi ditut baina baita irribarreak ere. Tristura ikusi dut baina baita poza ere. Nik bizia eta hila ikusi ditut aurrez aurre biak, ispilu baten isla balira bezala. Elkarrengandik hain gertu eta hain urrun… Gehiago irakurri »

HILTZEKO EDO BIZITZEKO JAIOAK? Uste dut, hiltzeko jaio garela pentsatzea ez dela egokia, bizitza opari bat da, eta aprobetxatu egin behar dugu. Hobeto da pentsatzea momentuak aprobetxatzeko eta ondo pasatzeko jaio garela. Egia da azkenean hil egin behar dugula, gainera ez dakigu noiz, beraz heriotzarekin pentsatzea baino egokiagoa iruditzen zait bizitzaz pentsatzea eta gozatzea. Jaiotza gure ibilbidearen hasiera da, heriotza berriz bukaera, ibilbide honetan ez dugu helmugaz pentsatu behar, baizik eta ibilbideaz. Ibilbide horretan hainbat poztasun, tristura, eta abentura ditugu. Jende berria bidelagun bezala, gure bidetik irtengo den jendea eta nahiz eta gogorra izan bidea gu baino arinago bukatuko duten… Gehiago irakurri »

BEGIAK IREKI ETA BIZITZA IKUSTEAN. Pertsonak jaio eta hil egiten gara, batzuk arinago eta besteak beranduago. Galarazi ezin den egi hau aitortzea erraza dela diote batzuek, beste batzuentzat zailagoa da ordea. Bihotzak taupatzean, arnastean edo beste edozer egitean denbora aurrera doa, erlojuaren norantza geldiezinean. Denbora aurrera doan heinean gogora ekartzen ditut nire ondora oroitzapen ugari. Bizitza aurrera doala konturatzen naiz, eta igarotzen den une bakoitza aprobetxatu behar dela ikasi dut. Baina gutariko bakoitzaren ordua heltzean zer gertatuko da? Inork ez daki zer dakarren heriotza izeneko gertakizunak. Heriotza oso gertakizun misteriotsua da, ez dugu ezagutzen, ez dakigu nolakoa den. Norbaiten bizitza… Gehiago irakurri »

EZ DIOT BELDURRIK HERIOTZARI Atzo ere lo hartu baino lehen, gauero bezala,elkarrizketa hori etorri zitzaidan burura eta horrekin batera milaka galdera eta hausnarketa. Egunero-egunero pentsatzen dut horretaz, baina, momentuan saiatzen naiz pentsamendu hori burutik kentzen gorputzera hotz-dardara bezalako mugimendua sortzen didan beldur sentsazio bat etortzen zaidalako. Egia esan, askotan pentsatu izan dut heriotzari buruz eta hitz egin ere bai, gelako lagunekin irteerara joan ginenean edo behin amonarekin izan nuen elkarrizketak ditut gogoan. Baina lagun hark esan zidan esaldiaz inoiz ez naiz ahaztuko: berak zioen ez zuela heriotzaren beldurrik, ni harriturik hasieran isilik geratu nintzen ezer esan gabe, eta gero nik… Gehiago irakurri »

Jaio nintzen unetik. Sortzea, jaiotzea, hastea eta haztea elkarri lotuta daude. Zerbait sortzen denean, jaio egiten da, baita hasi ere, eta nola ez hazten denean bukaerak, helmugak, ortzimugak eta amaierak sortzen duten hiztegiarekin aurkitzen da. Inori gertatzen zaiolako, alde batera uzten dugu hiztegi ilun hori, baina ez gara konturatzen guztiok hasiera bizi izan dugun moduan bukaera ere bizi beharko dugula. Oso aparte ikusten dugu heriotza, edo urrun dagoenean begiratzen diogu, baina helduak hurbilagotik ikusten dute haien buruan. Eta horrek helmugara heltzen daudela aitortzen die. Zer sentituko dute orduan? Zer sentituko dugu guztiok momentu hori heltzen zaigunean? Askok sentimendu hori sumatzeko… Gehiago irakurri »

EZAGUTU NAHI A(HA)L DUZU EGIA? Denok bizi nahi dugu; baita maite ditugunekin bizitzaz gozatu ere. Ez da harritzekoa, beraz, maite dugun norbait hiltzean berriro ikusi nahi izatea. Kasuak kasu, hil baino ia nahiago dugu urteak ahuldua eta bizitzako teke-mekeekin akituta hilguraz bizi, heriotzaren egarriz eta ordua heltzean gure buruaren alde errezatzen dugun gauza bakarra heriotza on bat da, hori besterik ez dugu eskatzen: lotan hiltzea, larriunerik gabe itzalen erreinura irristatzea, mantso-mantso. Baina ostean, zer? Erlijio gehienek irakasten dute gizakia hil ondoren bere barruan dagoen zerbaitek bizirik jarraitzen duela. Batzuek adierazten dute hildakoek bizidunei kalte egin ahal dietela edo gaiztoei zigorra… Gehiago irakurri »

HASIERAK BUKAERA BAT DU BETI Betidanik jakin dugu bizitzan jaio eta hil egiten garela. Bizitzak hasiera eta bukaera bat izaten ditu beti, hasierarekin poztu egiten gara, umea zarenean erabat berria sentitzen duzu zure burua, ilusioz beterik baina zahartzarora hurbiltzen garen einean, gero eta hurbilago sumatzen dugu bukaera eta gehienetan beldurra izaten diogu bukaerari, nahiz eta jakin bai edo bai izaki bizidunon bizitza mundu honetan amaitu egiten dela. Beldur hori agian heriotzaren ostean, zer dagoen ezjakinak eragiten du edo zure familia edo lagunak ez dituzula gehiago ikusiko, ez zarelako zure maitatuen artean gehiago egongo. Heriotzarekin lotuta dago erlijio baten sinesten duten… Gehiago irakurri »

ESKUTIK HELDUTA Bizia eta hila biak eskutik helduta doazen baina aldi berean guztiz kontra dauden etsaiak dira. Bizitza bukatzean heriotza dator baina heriotzaren ostean, zer? Galdera horren erantzunak sortzen digun beldurra eta ezinegona hitzez deskriba ezinak direla esan dezakegu. Ez gaude heriotzara ohituta, inork ez du gogoko eta hori dela eta, jaiotzaz ez bezalaxe, tabu bihurtu dugun gaia da. Adibidez, familiako norbait haurdun dagoenean, pozak txoratzen egoten gara kide berri bat gure artean izango dugulako 9 hilabeteren buruan. Elkarrizketa guztietan izaten dugun presente, are gehiago, esango nuke gai bakar bihurtzen dugula. Horren kontrara, zoritxarrez, guk espero ez dugun momentu batean… Gehiago irakurri »

Ematen ez den ikasgaia: heriotza Gure jaiotzatik hainbat gauza erakusten digute; hitz egitea, gure kabuz ibiltzea… Hobeto esanda, bizitza nola bizi ikasten dugu. Hori dela eta, asko dira gai horren inguruan filosofatzen dutenak, antzinatik gainera. Gaur egungo gizakiak bere buruari egiten dizkion galdera ohikoenak etorkizunari lotutakoak dira: Zer ikasiko dut? Zer egingo dut? Non biziko naiz? Ez dago dudarik erantzun bila dabilen animalia dela gizakia. Erantzunak aurkitzeko grinak hainbat galdera argitzea lortu du. Baina badago gizakiak azaldu ezin dezakeen gai bat: heriotza. Heriotzaren inguruan hitz egitean erantzunak aurkitzeko gogo, nahi edo desirek alde egiten dute. Heriotza gai tabú bat da… Gehiago irakurri »